ÇANAKKALE SAVAŞLARINA SUALTINDAN BİR BAKIŞ

H. Barış ÖZALP

Çanakkale Deniz Savaşları aslında bir ulusun başkentini savunma durumunu, dolayısıyla ülkesinin kurtuluş mücadelesini anlatan önemli dönüm noktalarından biri olarak tanımlanabilir. Çanakkale'de meydana gelen tüm muharebelerin elbette ki savaşın kazanılmasında önemi tartışılamaz. Ancak Çanakkale Boğazı'nda ve Gelibolu Yarımadası kıyı sularında vuku bulan çatışmalar, düşman gemilerinin ve denizaltılarının batırılışı, boğazın aşılamaz olduğunun kanıtı niteliğinde olan önemli bilgiler olarak değerlendirilebilir. Boğazda düşman deniz kuvvetlerinin engellenememesi ve sonucunda da donanmaların başkent İstanbul'a varma isteklerini gerçekleştirmiş olması gibi olumsuz durumlar oluşsaydı, Çanakkale Savaşları'ndaki başarı elde edilemeyebilirdi.

Savaşın kazanılmasına dair İtilaf Devletleri tarafından tasarlanan tüm planların, öncelikle Çanakkale Boğazı'nın aşılması yönünde olduğu söylenebilir. Düşman gemilerinin ve denizaltılarının ağır hasara uğratılarak durdurulması ya da batırılması sayesinde Deniz Savaşları'nda başarıya ulaşılmış ve boğazın geçilemez olduğu tüm düşman kuvvetleri tarafından anlaşılmıştır. Bu başarıda, boğazın her iki yakasında mevzilenmiş kuvvetli top bataryalarımızın ve denizaltılarımızın ayrıca Nusrat mayın gemisi tarafından döşenmiş mayınların etkisi büyüktür.

Deniz savaşlarından İtilaf Devletleri'ne ait birçok savaş gemisi ve denizaltı Çanakkale Boğazı'nda batırılmış ve geçişlerine izin verilmemiştir. Bu sayede İtilaf Devletleri'nin İstanbul'u ele geçirme planları durdurulmuş dolayısıyla deniz harekatında başarılı olma istekleri engellenmiştir.

Anahtar Kelimeler: Çanakkale Deniz Savaşı, Osmanlı Devleti, Savaş Gemisi, Denizaltı