ÇANAKKALE SAVAŞINDA TÜRK-ALMAN BİRLİKTELİĞİ

Ahmet ESENKAYA

Osmanlı Devleti, Almanya ile -ağırlıklı olarak- ''askeri'' ve ''ulaşım'' (telgraf, telefon, demiryolu) alanlarında ortaya koyduğu birlikteliği Abdülhamit II döneminde başlattı. İngiltere ve Fransa'ya karşı Almanların tercih edilmesindeki nedenler çok net olarak anlaşılmamakla beraber; Enver Paşa'nın liderliğini yürüttüğü İttihat-Terakki yönetimi, mevcut birlikteliğe ''savaş ortaklığı''nı da ilave etti.

1912 yılından itibaren Alman askeri uzmanlar Osmanlı Devleti tarafından davet edilerek; ordunun eğitimi ve Çanakkale Boğazı sahil tahkimatının yapılmasında büyük katkıda bulundular.

Peşinden bazı üst düzey Alman komutanlar, ''ordu komutanlığı'', ''müşavirlik'' gibi son derece stratejik konumlu askeri birimlerin yönetilmesi için davet edildi. Çanakkale'de kara harekatı başlamadan bir ay önce orada kurulmak üzere olan 5. Ordu'nun başına Liman von Sanders getirildi. Bunu bazı kolordu ve tümen komutanlıklarına getirilen Alman subaylar izledi.

Çanakkale Savaşı sürecinde mayın hattı döşeme, sahil savunma hizmetleri, lojistik ve sağlık hizmetleri gibi pek çok kritik noktada Alman görevli ve uzmanlar hizmet verdiler. Bu hizmet be birliktelik savaş sonuna kadar devam etti.

Anahtar Kelimeler: Osmanlı Devleti, Almanya, Çanakkale Savaşı