Çanakkale Cephesi'nde İdari Faaliyetler ve Lojistik Hizmetleri
Ahmet ESENKAYA
Özet:
Bu çalışmada Çanakkale cephesinde idari faaliyetler ve lojistik hizmetlerin nasıl yürütüldüğünün ortaya çıkarılması amaçlanmıştır. Bu amaca ulaşmak için post-pozitivist paradigma altında nitel araştırma yöntemlerinden doküman analizi tekniği kullanılmıştır. Mevcut dokümanlar askeri arşivlerden, askeri eserlerden ve askeri anılardan taranarak ulaşılmıştır. Yapılan araştırma sonucunda Çanakkale Cephesi Marmara bölgesinde olduğundan, hem başkent İstanbul'a yakınlığı, hem de Uzunköprü tren yolu ve deniz ulaşımı imkânları sebebiyle lojistik hizmetler diğer cephelere göre daha iyi durumda olduğu görülmektedir. Bütün idari faaliyetler ve lojistik hizmetlerden sorumlu olan Menzil Genel Müfettişliği, tüm ikmal hizmetinin tek elden yapılmasını sağlamaya ve herhangi bir karışıklığın doğmasını önlemeye çalışmıştır. Çanakkale cephesinin Osmanlı Devleti'nin hayatiyeti bakımından özel bir önem taşıması itibariyle cephane ikmaline öncelik tanınmıştır. Özellikle spekülasyonlara çok açık olan iaşe gündemine daha fazla ağırlık verilmiştir. İstihkâm malzemelerin çoğu, akaryakıt, cephane, mühimmat, gemi,uçak,pilot ve makinist yurt dışından elde edilmiştir. Yakacak maddesi, gıda ve mutfak malzemesi, hayvan yiyeceği ve diğer gereksinimler (varsa) yakın çevreden satın alma, yetkililer tarafından %15- 25 oranında bedeli daha sonra ödenmek üzere el koyma (vaz-ı yed) ve gerekli ithal ürünler de yine aynı yöntemle el konulup cepheye ulaştırılmıştır.
Anahtar Kelimeler: Çanakkale Savaşları, Lojistik, Askeri Tarih, I. Dünya Savaşı, Çanakkale Tarihi
Administrative Activities and Logistic Services in Çanakkale Front Line
Abstract:
The aim of this study is to determine how administrative activities and logistic services were conducted in Çanakkale front line. To that end, one of the qualitative research methods, document analysis technique within post-positivistic philosophy is adopted. Current documents were achieved by reviewing military artefacts and memories. The findings showed that logistic services were better level than other front lines due to Çanakkale front line is in Marmara region, its proximity to İstanbul, and Uzunköprü rail and sea transport facilities. General inspectorate of range managing all administrative activities and logistic services was at a central point in all supply services and a main problem solver in case of any inconvenience. Ammunition replenishment was given priority since Çanakkale front line has a primordial importance for the survival of Ottoman Empire. Especially, board agenda was more overplayed which has speculative risks. Most of fortification materials were provided from overseas such as fuel, ammo, ammunition, ships, aircraft, pilot and mechanic. Fuel materials, food and kitchen equipment, pet food and other requirements (if needed) were bought from close regions. In addition, required imported products were seized and delivered to front line by authorities providing that their prices would be paid afterwards in 15-25% percent.
Keywords: Baattle of Çanakkale, Logistic, Military History, The First World War, History of Çanakkale