Çanakkale Cephesinde Anadolu Yakası Topları (Anadolu Boğaz Giriş Tabya ve Bataryaları)

                                                                                                                                     Ahmet ESENKAYA

Özet: 

        Çanakkale Cephesi'nde her an nice kahramanlıklar yaşanmıştır. Bu kahramanlıkların içinde çoğu zaman ikinci planda imiş gibi görünenler vardır. Çanakkale Cephesi Anadolu yakası Erenköy, İntepe, Karantina, Çakaltepe, Çamlık, Kumkale, Orhaniye, Cevat Paşa, Halileli ve Eskikale topçuları da sanki göz ardı edilenler arasında gibi gözükür. Hâlbuki öyle özverili hizmetleri vardır ki; onlara da hak ettikleri yeri tahsis etmek, tarihçinin en saygın görevlerinden biridir. Bu araştırma, Genelkurmay ATASE Daire Başkanlığı Arşivi'nde ve Devlet Arşivleri Genel Müdürlüğü Başbakanlık Osmanlı Arşivi'nde (BOA) bulunan arşiv malzemeleri, Genelkurmay Başkanlığı'nın Çanakkale Cephesi Harekâtı konulu üç cilt eseri ve diğer anı nitelikli kaynaklardan yararlanılarak yürütülmüştür. 

Anahtar Kelimeler: Toplar, Çanakkale Savaşları, Askeri Tarih, I. Dünya Savaşı, Çanakkale Tarihi 

                                                                                Anatolian Artilleries 

Abstract:

        Every moment of the battle of Gallipoli has experienced so many feats. Sometimes it might seem as if some of the heroisms were undervalued. For instance, the artillery and artillerymen of the Anatolian side of Çanakkale Front, Erenköy, İntepe, Karantina, Çakaltepe, Çamlık, Kumkale, Orhaniye, Cevat Paşa, Halileli and Eskikale appears to be among those underrated. It is one of the most important responsibilities of historians to allocate these selfless heroic acts to their rightful place in history. In this study, archive materials of the BOA and ATASE, three volumes of the work of the General Staff of Turkey on Çanakkale, and other autobiographical sources were used. 

Keywords: Artillery, Battle of Gallipoli, Military History, The First World War, History of Çanakkale